Cần một lời xin lỗi

Anh Trương Ly Mít, người bị truy tố sai, đến nay đã được minh oan.

Nhiều gánh nặng từ việc truy tố sai tội

Gần 10 năm phải gánh chịu án oan về tội “trộm cắp tài sản”, đó là khoản thời gian mà chàng trai Trương Ly Mít (34 tuổi, ngụ xã Tân Tiến, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) phải rơi vào cảnh khốn cùng, bị hàng xóm dị nghị, xa lánh. Gia đình anh Mít thì nhận lấy sự rẻ khinh của người thân, hàng xóm và bạn bè. Từ đó, khiến cho sự tự ti, mặc cảm của anh Mít càng lớn dần lên và họ đã sống khép kín với thế giới xung quanh trong sự tủi hờn đến da diết. Anh Mít ấm ức: “Những lần ra tòa, khi thì mẹ tôi đi cùng, lúc tôi đi một mình. Khi đó, tôi tủi hờn dữ lắm. Hàng xóm, bạn bè họ luôn cho rằng mình có tội, thậm chí có người còn nói thẳng mặt, nếu mày không phạm tội thì hà cớ gì mày bị bắt, tại sao tao không bị? Khi đó, tôi nhục lắm và chỉ biết khóc thôi”.

Từ khi phải gánh chịu án oan, cha mẹ anh Mít rất buồn phiền, vợ anh thì mặc cảm, sống thu mình lại, chẳng dám ra đường. Không khí gia đình anh lúc nào cũng ngột ngạt, bất an chỉ vì không chịu nổi miệng đời thị phi, việc học hành của các con anh cũng bị ảnh hưởng. Đứa con gái lớn của anh Mít năm nay đã 15 tuổi nhưng phải bỏ học giữa chừng do không chịu được áp lực từ người đời. Còn đứa con gái thứ hiện đã 13 tuổi, đang học lớp 6 thì phải gửi về quê ngoại để tránh “miệng lưỡi thế gian”. Riêng đứa con út, năm nay lên 7 tuổi thì còn quá nhỏ để cháu hiểu được những gì đã xảy ra với gia đình mình.

Cáo trạng số 65 của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi, xác định: “Khoảng 18 giờ ngày 14/8/2010, Phan Văn Đấu ở ấp Hòa Lập, xã Tân Thuận, đi đò đến nhà của Trương Ly Mít ở ấp Tân Hiệp, xã Tân Tiến, huyện Đầm Dơi. Đến khoảng 21 giờ cùng ngày, Trương Văn Út (em ruột của Mít) đến nhà Mít chơi, Mít có tổ chức nhậu cùng với Đấu và Út. Trong lúc nhậu, Mít rủ Đấu và Út đi cắt trộm dây cáp điện thoại bán kiếm tiền tiêu xài, Đấu và Út đã  đồng ý”. Ngày 27/8/2010, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Đầm Dơi đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội danh “Trộm cắp tài sản”. Đến ngày 27/12/2010, đơn vị này đã ban hành quyết định truy nã toàn quốc với anh Mít và anh bị bắt tạm giam theo quyết định truy nã vào ngày 28/6/2013.

Nói về việc mình bị bắt, anh Mít trần tình: “Tôi khá bất ngờ việc mình bị truy nã. Bởi vào năm 2009, tôi đưa vợ con về quê vợ ở TP. Cần Thơ để buôn bán trái cây kiếm sống. Thời gian đó tôi không có ở nhà. Ba năm sau, tôi về quê chơi và nghe người cậu nói tôi bị người ta dán hình truy nã trên huyện. Vừa nghe tin, tôi bàng hoàng, rụng rời chân tay, nên vội lên Công an huyện hỏi thăm sự tình. Tại đây, tôi được cán bộ công an khuyên đi đầu thú”.

Theo lời anh Mít, sau 2 lần lên công an và được cho về nhà, đến lần thứ 3 thì anh bị công an quyết định tạm giữ trong thời gian 3 ngày để phục vụ điều tra. Sau 3 ngày tạm giữ, anh còn không biết mình phạm tội gì, nên nhất quyết tìm đến cán bộ quản giáo để hỏi cho rõ. Tuy nhiên, cán bộ nơi đây cũng không cho biết, cuối cùng anh Mít tiếp tục bị tạm giam thêm khoảng 10 ngày. Đối chiếu hồ sơ có liên quan, cơ quan công an đã đồng ý cho gia đình bảo lãnh anh Mít về nhà, nhưng cấm anh đi khỏi nơi cư trú cho đến ngày vụ án đưa ra xét xử.

Và cuối cùng điều gì đến cũng đã đến, năm 2018, Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi tuyên anh Mít 6 tháng tù.

“Ngần ấy năm họ cấm tôi đi khỏi nơi cư trú, bản thân là trụ cột đã không lo được gì cho gia đình, giờ phải chịu án oan. Từ đó, kinh tế gia đình sa sút. Thêm vào đó, suốt nhiều năm qua tôi phải lặn lội nhiều nơi, nhờ người tiếp sức để thanh minh sự trong sạch của mình, hao tốn quá nhiều rồi”, anh Mít buồn rầu nói.

Khép lại hành trình 10 năm đi đòi danh dự

Không đồng tình với quyết định của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi, nên anh Mít đã làm đơn kháng cáo bản án này. Đến ngày 19/12/2018, Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau đã tuyên “Hủy bản án sơ thẩm số 27 của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi và giao hồ sơ về Viện Kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi để điều tra lại theo thủ tục chung”.

Tại phiên tòa phúc thẩm, Hội đồng xét xử nhận định: “Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Mít liên tục kêu oan, không thừa nhận hành vi trộm dây cáp điện thoại. Qua quá trình điều tra, chưa làm rõ tính ngoại phạm đối với bị cáo. Cấp sơ thẩm dùng các chứng cứ, lời khai ban đầu của những người làm chứng để khởi tố, truy tố, xét xử bị cáo nhưng không tiến hành thực nghiệm hiện trường để làm rõ hành vi được mô tả trong cáo trạng, lời khai của những người làm chứng có phù hợp với thực tế hay không, như vậy là thiếu sót”.

Sau nhiều lần phiên tòa bị hoãn, trả hồ sơ để điều tra bổ sung, ngày 12/9/2019, Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi chính thức đưa vụ án “Trộm cắp tài sản” ra xét xử sơ thẩm và tuyên anh Mít không phạm tội. Việc giải quyết khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của anh Mít được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Theo Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi truy tố anh Mít phạm tội “Trộm cắp tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 138 Bộ luật Hình sự năm 1999 nhưng không chứng minh được hành vi phạm tội của bị cáo theo quy định tại Điều 85 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015. Do đó, cần áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội theo Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, tuyên Trương Ly Mít không phạm tội.

Tuy nhiên, bản án sơ thẩm sau đó đã bị Viện Kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi kháng nghị theo hướng đề nghị tuyên bị cáo Mít có tội. Đến ngày 5/2/2020, anh Mít mới được Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau chính thức tuyên trắng án.

“Trước giờ tôi luôn nói với mọi người là mình không có tội, nhưng không ai tin điều đó. Họ còn nói rằng “mày không phạm tội thì ai dám bắt mày?”. Tôi nhục nhã lắm, nhưng cũng chính điều đó là động lực để tôi quyết tâm tìm sự trong sạch cho mình. Sau 10 năm miệt mài đi tìm công lý, cuối cùng hành trình đã chính thức khép lại và cơ quan công quyền đã trả lại sự trong sạch cho anh Mít. Hành trình kêu oan của tôi có sự tiếp sức của nhiều người, khi tòa tuyên tôi được trắng án, lúc này tôi hạnh phúc đến rơi nước mắt, mọi gánh nặng đè nén trên vai tôi suốt 10 năm qua giờ đã được trút bỏ, nhẹ nhõm lắm, mừng lắm”, anh Mít xúc động.

Về phần mình, anh Mít cho biết: “Tôi đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi phải xin lỗi công khai trong tháng 3/2020, địa điểm xin lỗi công khai tại trụ sở Ban Nhân dân ấp Tân Hiệp, xã Tân Tiến, huyện Đầm Dơi, tuy nhiên, đến nay, việc xin lỗi vẫn chưa được thực hiện”.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *