“Giao chữ” phía đường biên Tổ quốc

Cô Bùi Thị Nhung – cô giáo đầu tiên của Trường Sa.

Cô giáo đầu tiên 

Bắt đầu từ năm 2008, thực hiện chủ trương đưa Trường Sa trở thành thị tứ giữa trùng khơi với đầy đủ cơ quan chức năng, trong đó việc “truyền chữ” cho con em vạn chài tại các đảo Trường Sa Lớn, Sinh Tồn, Nam Yết, Song Tử Tây được Đảng, Nhà nước và Quân chủng Hải quân đặc biệt quan tâm. Đây là “mốc” quan trọng đánh dấu sự nghiệp “trồng người” ở “quần đảo bão tố”.

Để đưa giáo viên ra Trường Sa dạy học vào những năm 2008 – 2010 không dễ. Khi nói đến ra Trường Sa dạy chữ, nhiều cô giáo dù yêu mến Trường Sa vẫn e dè sóng vùi, cát bỏng ở nơi quanh năm mặt trời rọi lửa. Tuy nhiên, có một cô giáo trẻ đã tình nguyện viết đơn xin ra Trường Sa dạy học. Đó là cô giáo Bùi Thị Nhung. “Ra đảo Trường Sa dạy học – một nghĩa cử vô cùng thiêng liêng luôn thúc giục tim tôi. Bạn bè nói tôi “điên”, họ không muốn tôi đến nơi gian khổ. Tôi nghĩ, các chiến sĩ Trường Sa kiên cường nơi gian khó, thì tôi cũng có thể là một chiến sĩ xung kích trên mặt trận dạy chữ cho học sinh. Nghĩ vậy, tôi đã xung phong ra Trường Sa mà không hề do dự. Sau thời gian dạy học ở Trường Sa, tôi trở lại đất liền. Nhưng nếu được tiếp tục đến Trường Sa dạy học, tôi vẫn đi, và đó là ước mơ của tôi”, cô Nhung chia sẻ.

Từ năm 2008 – 2013, những ai đã đặt chân đến Trường Sa Lớn thì không thể không ghé thăm “lớp học đặc biệt” của cô giáo Nhung. Đó là lớp học “5 trong 1”, tức là một mình cô dạy 5 trình độ nhưng chỉ trong một lớp. Trong khuôn viên nhỏ hẹp ấy, để dạy “một lượt” cho các em, cô Nhung thực hiện dạy “xoay vòng”. Khi giảng bài cho học sinh lớp 1, thì các học sinh khác tự ôn bài. Ngược lại khi giảng bài cho học sinh lớp 5, học sinh khác “tự nghiên cứu”!

“Năm 2008, việc dạy học ở Trường Sa còn nhiều khó khăn. Nhưng để các em không bị lạc hậu so với các bạn trong đất liền, tôi dạy Tin học cho các em qua máy vi tính và hướng dẫn các em các môn học ngoại khóa như múa, hát ngoài trời qua các chương trình trên Internet”, cô Nhung nói. Cô Nhung được coi như bảo mẫu đặc biệt của học sinh, vừa là cô giáo, vừa thay cha mẹ các em lo từ bữa ăn đến giấc ngủ trưa. Các em đều gọi cô là mẹ. Ngoài dạy kiến thức cho các em nhỏ, cô Nhung còn dạy các em tình yêu biển đảo, yêu Tổ quốc. “Sự dũng cảm và chịu đựng gian khổ của các chú bộ đội Trường Sa ảnh hưởng rất sâu sắc đến hình thành nhân cách của các em. Ngoài kiến thức chuyên môn, các em được học tinh thần dũng cảm, sự gan dạ, kiên cường. Mỗi học sinh Trường Sa là một chiến sĩ nhí. Các em học ngay từ sự gương mẫu của các chú bộ đội. Ở đây không có sự cạnh tranh, phân biệt, chỉ có sự thi đua học tốt, dạy tốt, sống tốt, cô trò thương yêu nhau như mẹ con trong một gia đình”, cô Nhung cho biết.

Học sinh ở đảo Sinh Tồn.

Những “bảo mẫu” đặc biệt

Là thiếu sót nếu không kể ra đây những thầy giáo trẻ dạy học ở các đảo: Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn. Họ đang ngày đêm thầm lặng, cống hiến tuổi xanh cho Tổ quốc nơi đầu sóng ngọn gió. Nhiều người gọi họ là “bảo mẫu” đặc biệt, có người gọi là con ong chăm chỉ gieo chữ nơi tuyến đầu Tổ quốc. Từ năm 2013 đến nay, việc dạy học ở các đảo do các thầy giáo đảm nhiệm.

Thầy Bành Hữu Tình (36 tuổi), kiêm “bảo mẫu” ở Trường Tiểu học đảo Trường Sa Lớn, có rất nhiều kỷ niệm trong hơn 3 năm gắn bó với lớp học bên bờ sóng này. Song, xúc động nhất là lần đầu tiên bước chân xuống tàu đi đảo. Khi con tàu xa dần TP. Cam Ranh, nước mắt Tình rưng rưng hẹn ngày gặp lại. Khi đảo Trường Sa hiện dần trước tầm mắt, anh xúc động nghẹn lời. Đặt chân lên cầu cảng, cũng là lúc những học sinh ra đón anh. Thầy Tình choàng tay ôm những đứa trẻ chưa biết tên và bảo rằng thầy sẽ dạy các em học chữ. “Kỷ niệm ấy tôi không bao giờ quên. Được dạy học ở Trường Sa, với tôi đó không chỉ là niềm vinh hạnh, mà còn là sự cống hiến sức trẻ cho Tổ quốc. Dẫu ở Trường Sa còn nhiều khó khăn trở ngại và nỗi nhớ đất liền luôn cháy bỏng ruột gan, song tôi cho đó là thời gian thử sức rất quý báu”, thầy Tình bộc bạch.

Thầy Bành Hữu Tình có rất nhiều kỷ niệm trong thời gian gắn bó với lớp học bên bờ sóng. (Ảnh do nhân vật cung cấp).

28 tuổi đời, thầy giáo Lê Xuân Quyết đã có 7 năm gieo chữ ở đảo Song Tử Tây. 7 năm ấy biết bao thay đổi, song có một thứ không bao giờ mờ phai trong tâm khảm người giáo viên trẻ này là cảm xúc lần đầu đặt chân đến đảo. Đó là vào tháng 3/2013, thầy Quyết từ Cam Ranh ra Trường Sa cùng đoàn công tác. Sau 14 ngày lên đênh trên con tàu hải quân đến 13 đảo, điểm đảo và nhà giàn, bước chân lên đảo Song Tử Tây với niềm hân hoan phấn khởi. “Đêm đầu tiên nằm trên mảnh đất của Tổ quốc phía đường biên, tôi không sao chợp mắt. Một phần vì nhớ đất liền, một phần xúc động, thiêng liêng. Tôi mường tượng ra lớp học chỉ có vài em học sinh thơ ngây, tiếng trẻ ê a đọc chữ bên bờ sóng. Phải mất cả tuần sau tôi mới bắt nhịp được cuộc sống ở đảo. Thời tiết khắc nghiệt, nỗi nhớ đất liền càng tăng thêm. Các em ở đảo vừa là học sinh vừa là bạn, vừa là cháu của mình. Càng gắn bó với các em, tôi càng thấy yêu đời, yêu nghề dạy học”, thầy Quyết chia sẻ.

Cùng dạy học với thầy Quyết có thầy Lê Văn Mạnh. Cũng là thầy giáo trẻ xung phong đi đảo gieo chữ, thầy Mạnh gác tất cả chuyện riêng tư tập trung cho dạy học. “Với tôi, được dạy học ở đảo Trường Sa không chỉ là vinh dự, mà còn là khát vọng, để khẳng định rằng, ở tận đường biên xa xôi của Tổ quốc, học sinh Trường Sa vẫn được học tập như ở đất liền. Điều đó với tôi là tất cả. Còn khó khăn, gian khổ dần sẽ quen, sẽ vượt qua”, thầy Mạnh nói.

Có thể cảm nhận, nếu không có tình yêu Tổ quốc nồng nàn, không một đời tâm huyết truyền chữ cho thế hệ tương lai, chắc chắn những thầy, cô giáo dạy học ở Trường Sa không thể làm được điều diệu kỳ đến thế.

Song song với học chữ, học sinh Trường Sa được bộ đội hải quân ở các đảo huấn luyện thể chất như tập thể dục nâng cao sức khỏe, tổ chức các trò chơi vận động bên bờ sóng; tham gia một số hoạt động: Chào cờ Tổ quốc trước cột mốc chủ quyền, vui chơi, đón khách từ đất liền ra thăm, hát múa cùng bộ đội ở đảo. Ngoài ra, học sinh và ngư dân thường xuyên được các bác sĩ ở đảo chăm sóc sức khỏe, tổ chức khám định kỳ và đột xuất. Việc làm này không những bảo đảm sức khỏe cho bà con ngư dân, mà còn thắt chặt hơn mối quan hệ đoàn kết quân – dân, cùng nhau chung sức bảo vệ vững chắc chủ quyền và xây dựng đảo ngày càng mạnh về phòng thủ, đẹp về cảnh quan môi trường, thắt chặt tình quân – dân.

“Bộ đội, ngư dân, học sinh đang sinh sống ở các đảo như một khối đoàn kết thống nhất rất nghĩa tình. Bộ đội có niềm vui, ngư dân cùng hưởng ứng; ngư dân, học sinh đau ốm, bộ đội cứu chữa nhiệt tình. Với học sinh Trường Sa, bộ đội yêu quý như những chồi non hiếm hoi nơi đầu sóng ngọn gió”, ông Hoàng Phước Sơn, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc thị trấn Trường Sa (huyện Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa), chia sẻ.