Không nên chủ quan với bệnh viêm não Nhật Bản

Ra quân phun thuốc khử trùng tại các hộ gia đình, phòng chống bệnh viêm não Nhật Bản.

Vào mùa mưa, trong chăn nuôi gia súc gia cầm, do ý thức của người dân chưa cao, chuồng trại quy mô nhỏ lẻ không được phun thuốc khử trùng đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu hành virus VNNB trong tự nhiên, từ đó dẫn đến sự lây truyền virus VNNB sang người và tạo thành dịch ở cộng đồng.

Dễ bùng phát thành dịch

Theo bác sĩ Phạm Hồng Quân, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP. Cà Mau cho biết, bệnh VNNB là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây ra bởi virus VNNB, lây truyền từ một số loại động vật có vú và loài chim sang người do muỗi truyền. Bệnh chủ yếu gây tổn thương hệ thần kinh trung ương, dễ dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề, đặc biệt đối với trẻ em.

Hiện nay, ổ chứa mầm bệnh trong thiên nhiên của bệnh VNNB là một số loài chim hoang dã như chim, cò, tu hú… Các loài chim di trú đó có thể mang virus mầm bệnh từ vùng này qua vùng khác. Trong số các loài động vật có vú thì loài lợn là vật chủ chính cho quá trình khuếch đại virus, là ổ chứa quan trọng và cũng là nguồn truyền nhiễm chính cho người. Lý do vì lợn có tỷ lệ mang virus VNNB là rất cao, thời gian mang kéo dài và còn vì loài muỗi Culex truyền VNNB rất thích hút máu lợn. Lợn nhiễm virus thường lây truyền cho các động vật khác và cả con người.

Điều trị ca mắc viêm não Nhật Bảm tại Bệnh viện Sản – Nhi Cà Mau.

Trung tâm Y tế dự phòng thành phố cho biết, từ đầu năm đến nay đã ghi nhận 80 ca mắc bệnh tay chân – miệng, 88 ca mắc sốt xuất huyết. Hiện nay, bệnh VNNB đã xuất hiện ở những nơi lân cận thành phố, nguy cơ bùng phát thành dịch là rất cao, biện pháp tốt nhất là tiêm vắcxin cho trẻ. “Các bậc phụ huynh hãy đưa tất cả trẻ em từ 12 đến 24 tháng tuổi đến trạm y tế xã, phường để tiêm ngừa, phòng bệnh VNNB đủ 3 mũi; sau đó tiêm nhắc lại 3 năm đến khi trẻ được 15 tuổi. Việc tiêm vắcxin đúng lịch, đủ liều là biện pháp dự phòng có hiệu quả và khả thi nhất”, bác sĩ Phạm Hồng Quân khuyến cáo.

Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu

Tại Bệnh viện Sản – Nhi Cà Mau, từ đầu năm đến nay ghi nhận 7 trường hợp hội chứng não cấp (VNNB B). Theo bác sĩ Trần Thiên Lý, Trưởng khoa Hồi Sức tích cực – Chống độc, bệnh VNNB có tỷ lệ tử vong rất cao, nếu 1.000 ca viêm não thì khoảng 100 ca là VNNB B và theo thống kê trẻ mắc VNNB B là dưới 10 tuổi, 90% là trẻ không tiêm ngừa.

Phần lớn người bị nhiễm virus VNNB B đều ở thể ẩn, chỉ rất ít có triệu chứng lâm sàng, với thể hiện rất đa dạng, thay đổi từ nhẹ như cảm cúm thông thường đến nặng và rất nặng, gây tử vong. Cứ 1 trường hợp điển hình thì có khoảng 200 đến 300 thể ẩn. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, con số này dao động từ 20 – 1.000 trường hợp thể ẩn/1 điển hình.

Bác sĩ Trần Thiên Lý cho biết thêm: “Biểu hiện của bệnh VNNB là bệnh nhân có hội chứng nhiễm trùng, nhiễm độc như là: Sốt, đau đầu, nôn ói… Hội chứng thần kinh là rối loạn ý thức nhiều mức độ khác nhau như: Trẻ li bì, lơ mơ và nặng hơn là rối loạn thần kinh, suy hô hấp, suy tuần hoàn. Về vấn đề điều trị thì hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu là chỉ hỗ trợ hô hấp, chống phù não, điều trị triệu chứng và điều trị chống bội nhiễm”.

Nếu được chẩn đoán sớm, điều trị tích cực có thể hạn chế tử vong, nhưng tỷ lệ để lại di chứng của VNNB B thường khá cao. Khoảng 30% số bệnh nhân sống sót có rối loạn vận động; khoảng 20% rối loạn nhận thức và ngôn ngữ, 20% xuất hiện động kinh muộn. Di chứng của bệnh nhi thường chiếm tỷ lệ cao hơn người lớn mắc bệnh.

Bác sĩ Trần Thiên Lý khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, diệt muỗi, ổ bọ gậy, lăng quăng; chuồng trại chăn nuôi phải dời ra xa nhà. Do muỗi Culex thường hoạt động về đêm, vì vậy các bậc phụ huynh cần mắc màng cho trẻ khi ngủ, nhất là ở các vùng nông thôn; vệ sinh trong ăn uống. Khi trẻ có dấu hiệu như: Sốt cao liên tục, đau đầu, nôn ói, rối loạn ý thức… thì cần đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị và theo dõi. Quan trọng nhất là đưa con em mình đến các cơ sở y tế để tiêm vắcxin phòng bệnh.