Từ vụ khiếu nại của bà Lê Thị Khiêm đến cách xử lý khá “cồng kềnh” của UBND TP. Cà Mau

Kỳ 1: Nhiều năm “theo đuổi” một vụ khiếu nại

Vụ khiếu nại tranh chấp ranh đất của gia đình bà Lê Thị Khiêm đã phát sinh từ hơn 10 năm nay. Vụ việc dù đã qua nhiều lần thanh tra, kiểm tra nhưng vẫn chưa tìm ra lời giải.

Theo đó, vào năm 2002, bà Khiêm có mua 2 mảnh đất tại thửa 48 và 134 tại Khóm 6, Phường 1, TP. Cà Mau, với tổng diện tích hơn 13.000m². Do tuổi cao nên bà Khiêm cho các con trong gia đình đứng tên. Vào ngày 16/2/2004, nhà nước có thông báo thu hồi đất phần phía sau hậu (hướng từ đường Ngô Quyền đi vào) từ mét 61 trở về sau, để thành lập Khu đô thị mới Licogi, trong đó có phần đất của bà Khiêm. Tuy nhiên, lúc này bà Khiêm không đồng thuận với phương án bồi thường mà công ty đưa ra.

Vụ việc phát sinh từ chính vào thời điểm ấy, nhưng chỉ trở nên cao trào vào năm 2010, khi vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng, phía công ty đã cho máy móc vào san lấp mặt bằng và giao cho các hộ khác thuộc lô 38, 39, 40. Theo bà Khiêm, đây là phần đất thuộc thửa 134 của gia đình bà, hiện do ông Giang Văn Trọng, là con của bà đứng tên.

Vụ việc không dừng lại đó, trong quá trình giải quyết tranh chấp giữa ông Trọng và Công ty Licogi lại phát sinh một vụ tranh chấp mới giữa thửa đất số 48 với các thửa đất lân cận. Diện tích của thửa 48 đã bị bóp nhỏ đi rất nhiều so với diện tích hiện hữu trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) của gia đình bà.

Với mong muốn tìm ra sự thật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, phía gia đình bà Khiêm đã nhiều lần đệ đơn đến cơ quan chức năng, trong đó có cả Thanh tra Chính phủ và Văn phòng Chính phủ. Phía UBND TP. Cà Mau từ năm 2011 đến nay cũng đã tiến hành thành lập nhiều đoàn đo đạc, xác minh, đến thanh tra. Cứ thế, khiếu nại nối tiếp khiếu nại, nội dung khiếu nại ngày càng mở rộng. Tựu trung vẫn là công tác quy hoạch, đền bù và giải phóng mặt bằng, công tác cấp GCNQSDĐ của các thửa đất tại khu vực này.

Theo nội dung khiếu nại, công tác quản lý đất đai tại khu vực khiếu nại (Khóm 6, Phường 1) có nhiều vấn đề chưa hợp lý.

“Vòng luẩn quẩn” khiếu nại

Lược lại quy trình xử lý, báo cáo của UBND thành phố thể hiện ngày 30/8/2011, UBND thành phố ban hành Quyết định số 147/QĐ-UBND về việc thành lập Tổ Đo đạc với nhiệm vụ mời chủ sử dụng đất đo từ Kênh 83 đến phần đất của ông Nguyễn Văn Liêm (tiếp giáp với đất ông Ngô Thuận), xác định ranh giới hiện trạng sử dụng đất và đối chiếu GCNQSDĐ đã cấp để làm cơ sở cho việc xác định ranh giới, cắm mốc phần đất ông Giang Văn Trọng (một trong những người khiếu nại). Qua Báo cáo số 130/BC-TNMT ngày 3/10/2011 của Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố, vụ việc còn nhiều vấn đề cần làm rõ, cũng như để có tính khách quan trong vụ việc, đề xuất UBND thành phố chỉ đạo chuyển toàn bộ hồ sơ đến Thanh tra thành phố để xem xét, giải quyết, trả lời đơn của bà Lê Thị Khiêm đúng theo trình tự quy định.

Ngày 23/8/2012, Chủ tịch UBND thành phố ban hành Quyết định số 149/QĐ-UBND về việc thành lập Đoàn thanh tra, xác minh đơn khiếu nại của bà Lê Thị Khiêm. Qua thanh tra, Đoàn thanh tra có báo cáo, kết luận và kiến nghị đến UBND thành phố. UBND thành phố chưa ban hành kết luận, do có sự phản ánh và khiếu nại thêm một số nội dung.

Ngày 9/9/2013, Chủ tịch UBND thành phố ban hành Quyết định số 162/QĐ-UBND về việc thành lập Tổ Kiểm tra, xác minh làm rõ nội dung đơn khiếu nại, yêu cầu của bà Lê Thị Khiêm và ông Giang Văn Sang. Qua kiểm tra, Tổ Kiểm tra có báo cáo, kết luận và kiến nghị đến UBND thành phố: Không chấp nhận khiếu nại, yêu cầu của ông Giang Văn Sang về định vị Kênh 83, từ đó, xác định phần đất của từng hộ từ Kênh 83 (đường Ngô Quyền) đến giáp ranh phần đất ông Giang Văn Sang, vì các hộ này không tranh chấp với nhau; các hộ không có yêu cầu và cũng không đồng ý cho đo đất. Do đương sự tiếp tục có đơn yêu cầu, kết quả kiểm tra chưa được UBND thành phố kết luận.

Đến ngày 19/8/2014, xét thấy cần phải làm rõ, Chủ tịch UBND thành phố ban hành Quyết định số 127/QĐ-UBND về việc thanh tra nội dung đơn khiếu nại, tố cáo của ông Giang Văn Sang.

Ngày 9/1/2019, Trưởng đoàn Thanh tra số 127 có báo cáo kết quả thanh tra.

Ngày 2/4/2019, Chủ tịch UBND TP. Cà Mau ban hành Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND.

Sau khi tiếp nhận kết luận, gia đình bà Khiêm thống nhất với Kết luận thanh tra, đất của gia đình là 53,44m theo tọa độ vị trí được TP. Cà Mau cấp sổ năm 2009. Cũng như việc ngành chức năng sẽ thu hồi các GCNQSDĐ đã cấp sai trước đó. Tuy nhiên, tại kết luận này, có nhiều vấn đề rất bức xúc mà gia đình đã từng thể hiện trong các khiếu nại, phản ánh và được ghi nhận tại các buổi việc với các đoàn kiểm tra, thanh tra trước đây, nhưng đến nay chưa được làm rõ.

Đề nghị giải quyết nhiều nội dung

Theo tổng hợp của UBND TP. Cà Mau, trong lần khiếu nại này, những người khiếu nại đề nghị làm rõ nhiều vấn đề. Thứ nhất, trọng tâm là đề nghị các cơ quan chức năng kiểm tra, xác định vị trí cấp GCNQSDĐ của các ông, bà: Giang Văn Sang và Tạ Thị Nhi, Giang Văn Trọng, Tạ Thị Diệu Liến, Tạ Hoàng Nghĩa, Nguyễn Thị Thu Trang, Giang Thị Bạch Nga, Lê Thị Khiêm, được cấp sổ đỏ năm 2002 và khi chuyển mục đích sử dụng đất, được UBND TP.Cà Mau cấp lại vào năm 2009.

Thứ hai, xem xét lại việc hỗ trợ bồi thường khi nhà nước mở rộng giai đoạn 2 đường Ngô Quyền về phía Licogi 10m (trong đó có trừ khoảng lùi 6m bờ kênh và lan sâu thêm 4m để làm lộ đường Ngô Quyền). Như vậy tổng cộng 10m làm lộ này có được hỗ trợ bồi thường như giai đoạn 1 hay không? Việc này do các cơ quan đo đạc bồi thường và Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất TP. Cà Mau căn cứ vào bản đồ cắm mốc khu đất dọc tuyến đường Ngô Quyền, Phường 1 và phường Tân Xuyên (TP. Cà Mau) ký ngày 17/9/2010, không đúng thực tế các tọa độ, vị trí mà UBND thành phố cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân. Khi cắm mốc không mời dân ký giáp ranh, người có đất mặt tiền thì bị kéo vô trong, người không có đất thì có tên và được ghi nhận trong bản đồ, thậm chí kéo dãy đất dọc tuyến Ngô Quyên lùi sâu vào 100m, cách Licogi còn 50m, mà bản đồ này đang được sử dụng, việc này mong các cơ quan chức năng làm rõ.

Thứ ba, yêu cầu các cơ quan chức năng xem xét việc gia đình ông Giang Văn Sang xin chuyển mục đích sử dụng đất nhưng Chi nhánh Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất TP. Cà Mau yêu cầu phải nộp tiền đấu nối cơ sở hạ tầng trong khoảng lùi 6m như các hộ cùng tuyến (nhưng khoảng lùi 6m trước khi cấp GCNQSDĐ cho gia đình ông đã trừ 6m nhưng không được bồi thường).

Thứ tư, yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ việc Công ty Licogi tự ý điều chỉnh quy hoạch làm bít mặt phía sau hậu không đúng với chính quyền thành phố công bố trước dân. Việc này gây thiệt hại nghiêm trọng cho gia đình, cần được làm rõ.

Đất 16 năm không thỏa thuận bồi thường được mà Công ty Licogi cố tình san lấp, thi công, phá dỡ hàng rào bên trong đất gia đình, tự ý bán nền trên phần đất chưa thỏa thuận bồi thường, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình, cần được xem xét bồi thường thỏa đáng và đề nghị Công ty Licogi không được cấp GCNQSDĐ trên phần đất đã có sổ đỏ, chưa được thỏa thuận với gia đình.

Thứ năm, cần làm rõ việc cấp GCNQSDĐ cho ông Nguyễn Quang và bà Nguyễn Hồng Luông chồng lấn lên Kênh 83 dời ranh về phía đất của gia đình và chồng lấn phần đất gia đình đã mua của ông Ngô Thuận và của ông Nguyễn Văn Khang (khi cấp GCNQSDĐ cho ông Nguyễn Quang, không mời ký giáp ranh với bà Nguyễn Thị Thu Trang và phần đất giáp ranh với ông Giang Văn Trọng).

Thứ sáu, đề nghị các cơ quan chức năng phục hồi Kênh 83 và các thửa đất do ông Quang chuyển nhượng lại cho các hộ khác từ đầu đường Licogi, được các đoàn công tác đo đạc của UBND TP. Cà Mau giải quyết yêu cầu, khiếu nại từ năm 2011 như hiện trạng ban đầu được cấp GCNQSDĐ.

Từ nội dung khiếu nại, phía thành phố cũng đã có động thái hướng dẫn và tổ chức xử lý đơn.