Từ vụ khiếu nại của bà Lê Thị Khiêm đến cách xử lý khá “cồng kềnh” của UBND TP. Cà Mau

Kỳ 2: Tự mình xác minh kết luận của mình

Cùng cấp, cùng thẩm quyền, cùng cách xử lý (giải quyết khiếu nại)… nhưng lại có nhiều nội dung kết luận khác nhau.

Kết luận số 90 chỉ ra nhiều sai phạm trong cấp giấy

Tiếp nhận và xử lý khiếu nại của gia đình bà Khiêm (người được ủy quyền là ông Giang Văn Sang), ngày 19/8/2014, UBND TP. Cà Mau ban hành Quyết định số 127/QĐ-UBND để tiến hành xử lý. Đoàn thanh tra này do ông Nguyễn Văn Yên, Chánh Thanh tra TP. Cà Mau, làm trưởng đoàn. Ngày 9/1/2019, Trưởng đoàn Thanh tra số 127 có báo cáo kết quả thanh tra.

Ngày 2/4/2019, Chủ tịch UBND TP. Cà Mau ban hành Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND.

Tại Kết luận số 90 đã chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho các thửa đất lân cận của gia đình bà Lê Thị Khiêm. Theo đó, phần đất của ông Phạm Văn Thương trước khi sang bán chỉ có 60m ngang giáp đường Ngô Quyền. Sau đó, đất được bán và cấp GCNQSDĐ cho các hộ, gồm: Ông Trần Thanh Liêm 10,26m, ông Trần Lê Đông Thức 10,26m, ông Nguyễn Văn Đấu 22m.

Kết luận 90 chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác cấp giấy tại các thửa đất trong khu vực khiếu nại, nhưng kết luận này đã bị “tuýt còi”.

Phần đất của ông Tô Thành Tiếng (sau khi thu hồi và bồi thường để xây dựng Khu đô thị mới Licogi) có chiều ngang giáp đường Ngô Quyền 5m (cạnh góc vuông 4m), chiều dài cạnh phía bắc 150m, cạnh phía nam 152m, được UBND TP. Cà Mau cấp GCNQSDĐ ngày 16/6/2000. Nhưng thực tế, thửa đất của ông Phạm Văn Thương bán lại cho ông Nguyễn Văn Chiếm, sau đó ông Chiếm bán lại cho ông Tiếng đất có cạnh dài nhất chỉ hơn 107m. Như vậy, việc cấp giấy cho ông Tiếng là chưa đúng với thực tế.

Còn UBND TP. Cà Mau cấp GCNQSDĐ cho ông Nguyễn Quang ngày 22/5/2009 diện tích đất có chiều ngang giáp đường Ngô Quyền 24m là chưa chính xác.

“Như vậy, chiều ngang giáp đường Ngô Quyền theo GCNQSDĐ cho 5 hộ nói trên 70,52m là sai, cấp đúng là 59,99m”, kết luận thanh tra của UBND TP. Cà Mau nêu rõ.

Ngoài ra, kết quả thanh tra cũng xác định, ông Nguyễn Quang xây dựng nhà trọ Thanh Tuyền lấn chiếm phần kênh giáp đường Ngô Quyền 3,4m, phía sau giáp Khu Licogi 4,36m là vi phạm Luật Đất đai, cần phải được xử lý theo quy định pháp luật.

Trên cơ sở đó, Chủ tịch UBND TP. Cà Mau giao Trưởng phòng Quản lý đô thị chủ trì, phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan chức năng lập kế hoạch giải tỏa phần Kênh 83 mà ông Nguyễn Quang đã lấn chiếm, để trả lại theo hiện trạng ban đầu. Giao Trưởng phòng Nội vụ thành phố chủ trì, phối hợp với cơ quan có liên quan kiểm điểm rút kinh nghiệm trong công tác cấp giấy CNQSDĐ cho ông Nguyễn Quang và ông Tô Thành Tiếng.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND thành phố cũng kiến nghị Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Cà Mau chỉ đạo Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Cà Mau phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường lập thủ tục thu hồi giấy CNQSDĐ cấp sai, trong đó có giấy CNQSDĐ đã cấp cho ông Nguyễn Quang và bà Nguyễn Hồng Luông vào năm 2009, giấy chứng nhận số AO 962599 thuộc thửa 302, tờ bản đồ số 2, giấy CNQSDĐ số B 093539 năm 2000 của ông Tô Thành Tiếng, thuộc thửa 1510, tờ bản đồ số 1, để cấp lại giấy mới theo quy định. Đồng thời điều chỉnh giấy CNQSDĐ của gia đình bà Lê Thị Khiêm có chiều ngang giáp đường Ngô Quyền là 53,44m.

Từ cái sai này đến cái sai khác

Sau khi tiếp nhận kết luận, phía gia đình bà Khiêm thống nhất với kết luận thanh tra: Đất của gia đình là 53,44m theo tọa độ vị trí được TP. Cà Mau cấp sổ năm 2009; cũng như thống nhất việc ngành chức năng sẽ thu hồi các giấy CNQSDĐ đã cấp sai trước đó.

Tuy nhiên, tại kết luận này, nhận thấy có nhiều vấn đề rất bức xúc đã từng thể hiện trong các khiếu nại, phản ánh và được ghi nhận tại các buổi việc với các đoàn kiểm tra, thanh tra trước đây, nhưng đến nay chưa được làm rõ, phía gia đình bà Khiêm tiếp tục khiếu nại và được UBND TP. Cà Mau “tiếp tục” thụ lý để xử lý.

Và thế là một đoàn xác minh được thành lập, đoàn xác minh này do ông Võ Văn Tươi, Phó chánh Thanh tra TP. Cà Mau làm trưởng đoàn. Sau thời gian thực hiện trình tự thủ tục giải quyết khiếu nại, ngày 21/8/2020, Chủ tịch UBND thành phố đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại (việc giải quyết này được thực hiện theo trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu). Quyết định này do ông Lý Khánh Ly, Phó Chủ tịch UBND TP. Cà Mau ký.

Một điều được dư luận khá quan tâm là quyết định này đã chỉ ra nhiều sai sót trong ban hành Kết luận số 90, chịu trách nhiệm cho những sai sót này là Đoàn Thanh tra được thành lập theo Quyết định số 127 ký ban hành ngày 19/8/2014.

Quyết định thể hiện, trong việc xử lý đơn ngày 3/8/2014 của ông Giang Văn Sang, quá trình tham mưu, Đoàn Thanh tra đã không tiến hành phân loại, xử lý nội dung đơn, nên xử lý đơn của ông Giang Văn Sang không chính xác, dẫn đến việc tham mưu (thụ lý, ban hành Quyết định thanh tra) chưa đúng theo quy định tại Điều 5, Thông tư số 04/2010/TT-TTCP ngày 26/8/2010 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn phản ánh, kiến nghị liên quan đến khiếu nại, tố cáo (được thay thế tại Thông tư số 07/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014 của Thanh tra Chính phủ, quy định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn kiến nghị, phản ánh).

Ông Giang Văn Sang, bà Lê Thị Khiêm, bà Tạ Thị Nhi, bà Tạ Thị Diệu Liên, ông Tạ Hoàng Nghĩa, ông Giang Văn Trọng, bà Giang Thị Bạch Nga, bà Nguyễn Thị Thu Trang khiếu nại và ông Sang đứng ra viết đơn khiếu nại, được sự ủy quyền của những người trên, nhưng trong đơn khiếu nại không có chữ ký của những người nêu trên. Bên cạnh đó, giấy ủy quyền cho ông Giang Văn Sang lập trước thời điểm ông Sang viết đơn khiếu nại (ủy quyền cho vụ việc khác). Đơn của ông Sang thực hiện chưa đúng với khoản 2 và điểm b, khoản 4, Điều 8 Luật Khiếu nại năm 2011. Vì vậy, đơn của ông Giang Văn Sang thuộc một trong các trường hợp không được thụ lý giải quyết theo khoản 5, Điều 11, Luật Khiếu nại năm 2011.

Quyết định thanh tra số 127/QĐ-UBND ngày 19/8/2014 của Chủ tịch UBND TP. Cà Mau về việc thanh tra nội dung đơn khiếu nại của ông Giang Văn Sang, thường trú tại số 129, đường Ngô Quyền, Phường 1, TP. Cà Mau. Quyết định thành lập Đoàn Thanh tra số 127 chưa áp dụng đúng theo quy định tại Điều 44, 45 Luật Thanh tra năm 2010; Điều 21 Nghị định 86/2011/NĐ-CP ngày 22/9/2011 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra. Cụ thể về căn cứ pháp lý để thanh tra, quyết định này không căn cứ Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra; không căn cứ văn bản quy định về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị ra quyết định.

Quyết định thanh tra xác định nội dung đơn khiếu nại, tố cáo ngày 3/8/2014 của ông Giang Văn Sang là chưa chính xác; cá nhân ông Giang Văn Sang, ông Nguyễn Quang, ông Phạm Văn Thương không phải là đối tượng thanh tra hành chính; không kiểm tra, xác minh “Việc thu hồi đất 10 năm mà chưa triển khai quyết định” như nội dung Quyết định thanh tra.

Đoàn Thanh tra thực hiện từ năm 2014 đến năm 2019 là chưa đúng quy định về thời hạn thanh tra và việc kéo dài thời hạn thanh tra (không quá 45 ngày).

Kế hoạch thanh tra không xác định mục đích, yêu cầu việc thanh tra, phương pháp thanh tra, không thực hiện theo Mẫu số 22 ban hành kèm theo Quyết định số 1131/2008/QĐ-TTCP ngày 17/6/2008 của Thanh tra Chính phủ ban hành Biểu mẫu trong hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo (được bãi bỏ tại Thông tư số 05/2014/TT-TTCP ngày 16/10/2014 của Thanh tra Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động, quan hệ công tác của Đoàn Thanh tra và trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra).

Kết luận đã bị “tuýt còi”

Việc ban hành Quyết định thanh tra, kế hoạch thanh tra chưa đúng nên dẫn đến việc ban hành Kết luận thanh tra chưa chính xác.

Quyết định giải quyết khiếu nại thể hiện Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND căn cứ Bản trích đo hiện trạng phục vụ giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất giữa các hộ dân ở Khóm 6, Phường 1 tại các thửa đất số 798, 862, 1020, Tờ bản đồ số 02 và thửa đất số 04, 60, 116, 117,137,138, 188, 189, 242, 243, 262, 263, 264, 296, 297, 328, Tờ bản đồ số 04 Bản đồ đo đạc và chỉnh lý năm 2019 Biên tập theo bản mô tả ranh giới ngày 3/8/2017; Biên bản cuộc họp ngày 13/6/2018 và Công văn số 46/CV-TTTPCM ngày 1/3/2019 (do Trung tâm Kỹ thuật – Công nghệ – Quan trắc tài nguyên và môi trường ký ngày 8/3/2019) là chưa phù hợp và định vị vị trí, hình thể, diện tích chưa chính xác như phân tích nêu trên.

Như vậy, Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND ngày 2/4/2019 của Chủ tịch UBND TP. Cà Mau do Đoàn Thanh tra số 127 tham mưu lấy Bản trích đo hiện trạng ngày 8/3/2019 (bản biên tập) làm căn cứ để kết luận là không hợp lý, bản trích đo này không sử dụng được mà Bản trích đo hiện trạng ngày 29/8/2018 mới là căn cứ để giải quyết và trong bản này có xác định lại diện tích, vị trí, ranh mốc tranh chấp giữa ông Giang Văn Sang và ông Nguyễn Quang”.

Số liệu, vị trí, diện tích của Bản vẽ ngày 8/3/2019 là chưa chính xác so với Bản vẽ do Công ty TNHH Tư vấn – Xây dựng – Đo đạc bản đồ Tấn Cường chi nhánh Cà Mau và theo sự xác định của Trung tâm Kỹ thuật – Công nghệ – Quan trắc tài nguyên và môi trường thì Bản vẽ ngày 8/3/2019 không phải là căn cứ để ban hành Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND. Đoàn Thanh tra số 127 căn cứ Bản vẽ ngày 8/3/2019 để tham mưu cho Chủ tịch UBND thành phố ban hành Kết luận thanh tra là chưa chính xác về vị trí, diện tích các thửa đất của bà Nguyễn Hồng Luông (giáp Kênh 83), thửa đất của ông Nguyễn Quang và bà Nguyễn Hồng Luông (giáp thửa đất của hộ bà Nguyễn Thị Thu Trang); xác định vị trí Kênh 83; mép kênh theo Bản đồ địa chính năm 1998, chỉ giới đường đỏ, ranh mở rộng lộ 10m giai đoạn 2 là chưa chính xác (số liệu cụ thể đã phân tích nêu trên).

Như vậy, Đoàn Thanh tra số 127 tham mưu cho Chủ tịch UBND TP. Cà Mau ký ban hành Kết luận thanh tra số 90/KL-UBND ngày 2/4/2019 giải quyết đơn của ông Giang Văn Sang là chưa chính xác. Từ đó, Kết luận số 90/KL-UBND ngày 2/4/2019 là chưa đúng…