Nông nghiệp phải gắn với dịch vụ để tăng giá trị sản phẩm

Đến nay, Cà Mau đã xác định lại 5 mặt hàng chủ lực gồm: Tôm, cua biển, lúa chất lượng cao, chuối và gỗ. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, thời điểm này các ngành hàng vẫn phát sinh nhiều vấn đề mới cần điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế. Để giải quyết khó khăn đó, mới đây tỉnh Cà Mau tổ chức Hội thảo xác định lại các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Cà Mau.

Cây keo lai với tính chất gỗ không đồng nhất, đa số doanh nghiệp sản xuất không có chứng nhận quản lý rừng bền vững.

Hoàn thiện cơ cấu ngành hàng

Ông Nguyễn Duy Vĩnh, Phó Vụ trưởng Vụ kế hoạch – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đánh giá, mặc dù Cà Mau có tới 3 sản phẩm nằm trong nhóm ngành hàng chủ lực của quốc gia và nhiều mặt hàng khác nổi bật nhưng chưa khai thác hết lợi thế. Địa phương cần đánh giá lại tiềm năng về nâng tầm giá trị các sản phẩm chủ lực. Cần nghiên cứu nhu cầu thị trường; kết nối thông tin với các hiệp hội để cung cấp giống lúa, thị trường lúa gạo và các sản phẩm khác phù hợp. Đồng thời, hoàn thiện lại cơ cấu ngành hàng chủ lực của tỉnh để trình Bộ NN&PTNT.

Với vai trò quản lý ngành Nông nghiệp của tỉnh, ông Lê Thanh Triều, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau đánh giá: Gần 4 năm thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, nền kinh tế tỉnh có bước phát triển rõ rệt và khá toàn diện; kinh tế nông nghiệp duy trì tốc độ cao; cơ cấu giống cây trồng vật nuôi chuyển dịch đúng hướng, tuy nhiên vẫn chưa toàn diện. Tới đây, ngành phải tập trung mọi nguồn lực để tái cơ cấu một cách quyết liệt.

Cà Mau luôn xác định con tôm là chủ lực của ngành kinh tế, khi thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp đã chuyển đổi mạnh phương thức nuôi thâm canh, siêu thâm canh, tăng nhanh sản lượng tôm nuôi của tỉnh, đặc biệt là nuôi tôm siêu thâm canh đến cuối năm 2018 là 2.020ha.

Cà Mau luôn xác định con tôm là chủ lực của ngành kinh tế, khi thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp đã chuyển đổi mạnh phương thức nuôi thâm canh, siêu thâm canh, tăng nhanh sản lượng tôm nuôi của tỉnh, đặc biệt là nuôi tôm siêu thâm canh đến cuối năm 2018 là 2.020ha. Và đây vẫn là ngành hàng chủ lực của tỉnh trong thời gian tới.

 Phát biểu tại Hội thảo xác định lại các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Cà Mau, PGS-TS. Nguyễn Chí Hải, Trường Đại học Kinh tế – Luật TP. Hồ Chí Minh cho rằng, Cà Mau cần linh hoạt đầu tư mở rộng nhưng có trọng tâm, gắn với xây dựng thương hiệu. Đặc biệt, nông nghiệp phải gắn với dịch vụ để tăng giá trị sản phẩm, bởi hiện nay đa số là sản phẩm thô. Phải gắn kết các sản phẩm với du lịch, liên kết vùng, nâng cao chất lượng dân trí, tay nghề, kỹ thuật của người dân địa phương, có như vậy mới phát huy hiệu quả.

Đối với cây lúa, tỉnh sẽ tổ chức lại sản xuất và lấy các hợp tác xã làm nền tảng để liên kết với doanh nghiệp sản xuất theo chuỗi giá trị; sản xuất theo đơn đặt hàng, xây dựng vùng nguyên liệu theo nhu cầu của doanh nghiệp gắn với việc truy xuất nguồn gốc.

 Tập trung ngành hàng chủ lực

Gợi mở hướng phát triển mới cho tỉnh Cà Mau, TS.Vũ Anh Tuấn, Phân viện trưởng Phân viện Nghiên cứu Thủy sản Nam Sông Hậu, chia sẻ: “Rõ ràng, từ năm 2013 trở lại đây, diện tích nuôi trồng thủy sản không tăng. Do vậy, muốn tăng sản lượng phải dựa vào tăng năng suất và phát triển mở rộng thêm các mô hình nuôi cá đặc sản Cà Mau. Tuy nhiên, quan trọng là cần phải tạo sự khác biệt cho từng sản phẩm”.

Đồng quan điểm này,  với TS. Lưu Tiến Thuận, Trường Đại học Cần Thơ, đưa ra dẫn chứng với con số cụ thể về tiềm năng cá của Cà Mau. Theo ông Thuận, với hơn 17.000ha nuôi cá (cá đồng 13.500ha; cá chình 3.150ha; cá biển 400ha, còn lại là cá bống tượng và cá sặt bổi) thì Cà Mau có lợi thế rất lớn và có điều kiện để khôi phục và ưu tiên phát triển ngành hàng cá trong thời gian tới.

Qua gần 4 năm triển khai thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, giá trị sản xuất ngư, nông, lâm nghiệp năm 2018 của Cà Mau đạt trên 41.000 tỷ đồng, tăng trên 6.000 tỷ so với năm 2013 và tăng bình quân 4,3%/năm. Giá trị sản xuất đạt 90 triệu đồng/ha, đạt mục tiêu đề án đề ra; thu nhập bình quân đầu người đạt gần 1.900USD. Tổng vốn đầu tư xã hội hơn 12 ngàn tỷ đồng, trong đó, đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp khoảng 2.500 tỷ đồng, chiếm 20,3%.

Nói về ngành gỗ, ông Trần Thanh Cao, Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Bộ cho rằng, từ năm 2013 đến nay Cà Mau luôn là tỉnh có sản lượng gỗ khai thác rừng tập trung đứng đầu các tỉnh, thành vùng Nam Bộ, sản lượng khai thác hàng năm 170.000m3 với keo lai, tràm lá dài và đước đôi. Tuy nhiên, cây keo lai tính chất gỗ không đồng nhất, đa số doanh nghiệp (DN) sản xuất không có chứng nhận quản lý rừng bền vững. Do vậy, Cà Mau nên xây dựng các tổ (cụm) công nghiệp chế biến gỗ để hỗ trợ liên hoàn với nhau.

Chia sẻ về định hướng cây lúa, kỹ sư Nguyễn Trần Thức, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết, tới đây ngành sẽ tổ chức lại sản xuất và lấy các hợp tác xã làm nền tảng để liên kết với DN sản xuất theo chuỗi giá trị; sản xuất theo đơn đặt hàng, xây dựng vùng nguyên liệu theo nhu cầu của DN gắn với việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Sau khi thảo luận, trao đổi, cân nhắc, dựa trên các tiêu chí xếp thứ tự ưu tiên về giá trị kinh tế, các đại biểu đề xuất chọn các sản phẩm chủ lực Cà Mau gồm: Tôm, gỗ, lúa và cua (bỏ mặt hàng chuối) và sẽ xem xét lại trước khi trình lên Bộ NN&PTNT. Đây hứa hẹn là hướng đi bền vững cho ngành Nông nghiệp Cà Mau trong thời gian tới.