Cá non… lên phố!

Rất dễ bắt gặp hình ảnh những thau, dĩa cá non được bày bán ở các chợ.

Cà Mau có điều kiện thuận lợi cho cá đồng phát triển. Thế nhưng, thời tiết diễn biến phức tạp vừa qua đã làm hạn chế lượng cá đồng sinh trưởng. Bên cạnh đó, nước mặn xâm nhập, diện tích nuôi tôm tăng vọt, diện tích nuôi cá đồng bị thu hẹp dần; cộng thêm tình trạng người dân khai thác theo kiểu tận diệt, dùng lưới mành kéo bắt cá non… đã làm cạn kiệt nguồn lợi cá đồng vốn rất dồi dào một thời ở các huyện Trần Văn Thời, U Minh.

Hiện nay, trong bối cảnh nhiều thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh, con cá non được các bà nội trợ cho là “sản phẩm sạch” và luôn ưu ái chọn mua. Có cầu thì có cung, bởi thế, mặc dù các ngành chức năng đã nghiêm cấm đánh bắt cá non dưới mọi hình thức, nhưng vì lợi nhuận trước mắt mà một số người vẫn đánh bắt tận gốc nguồn lợi cá non. Dạo quanh các chợ ở trung tâm TP. Cà Mau: Phường 4, Phường 7, Phường 8… không khó để bắt gặp những dĩa, thau cá non các loại: Cá lóc, cá rô, cá sặt…, kích cỡ rất nhỏ được bày bán. Và vì cung không đủ cầu nên giá các loại cá non luôn ở mức cao.

Hình thức đánh bắt cá non theo đàn, bắt được số lượng nhiều, đã làm cạn kiệt nguồn cá đồng.

Chị Ng., một bạn hàng tại chợ Phường 7, vừa nhanh nhẹn cân mớ cá non vừa đon đả: “Cá tươi mới bắt. Cá non bây giờ khan hiếm nên 100g giá từ 15 – 20 ngàn đồng là rẻ quá rồi!”. Cách đó không xa, một bạn hàng khác luôn miệng mời gọi khách hàng mua cá, vừa vớt cá lòng ròng (cá lóc non) trong thau, vừa nói để khách yên tâm: “Cá này được để cách đêm nên giờ sạch lắm”. Theo quan sát thì đây là cá lòng ròng khoảng chưa đầy 5 ngày tuổi. Qua tìm hiểu, chị H. quê xã Lý Văn Lâm, ngày nào cũng mang cá ra đây bán, nguồn cá do gia đình tự đi bắt, mỗi ngày kiếm được trên 500 ngàn đồng.

Thời gian qua, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, các ngành chức năng tuyên truyền, nghiêm cấm đánh bắt nguồn lợi cá đồng sai quy định, nhưng một bộ phận người dân vẫn xem việc đánh bắt cá non là nghề mưu sinh, mà không hiểu rằng đây là việc làm sai với quy định của pháp luật. Cũng có nhiều hộ dân nắm rõ quy định nhưng vẫn cố tình vi phạm, vì lợi ích cá nhân, vẫn bất chấp, ngang nhiên mua bán cá non và luôn “lưu động” khi có lực lượng chức năng kiểm tra.

Các ngành chức năng, chính quyền địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về vấn đề này; đồng thời tăng cường các chế tài, biện pháp xử lý đối với các hành vi tận diệt cá non… để bảo vệ nguồn lợi cá đồng.

Theo quy định của ngành chức năng, chỉ được mua bán cá đồng đối với loại cá có đủ kích cỡ, trọng lượng, như: Cá lóc 6 con/kg trở lên, cá rô đạt 10 con/kg, cá bổi 10 con/kg… Loại có trọng lượng thấp hơn không được phép mua bán.