Quyết tâm thiết lập trật tự hành lang an toàn đường bộ

Theo đánh giá của Ban An toàn giao thông tỉnh, những năm trước đây, việc xây dựng nhà, cất lều quán, trồng cây lâu năm, lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để kinh doanh, buôn bán hàng hóa, họp chợ diễn ra khá phổ biến. Những hành vi trên có nguy cơ làm phá vỡ quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông đường bộ, làm giảm hiệu quả khai thác chung của kết cấu hạ tầng giao thông, hạn chế tầm nhìn của người điều khiển phương tiện, gây mất an toàn giao thông. Qua công tác điều tra, thống kê trên địa bàn tỉnh có 3.419 trường hợp vi phạm hành lang an toàn đường bộ trên phần đất đã bồi thường giải phóng mặt bằng. Đây là một thách thức lớn đối với tỉnh Cà Mau trong công tác lập lại trật tự hành lang an toàn đường bộ.

Để cụ thể hóa Quyết định số 994/QĐ-TTg ngày 19/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch lập lại trật tự hành lang an toàn đường bộ, đường sắt giai đoạn 2014 – 2020, tỉnh Cà Mau đã ban hành kế hoạch thực hiện, với nhiều nội dung quan trọng, phù hợp với tình hình thực tế. Theo đó, đối với công tác tuyên truyền, giáo dục, phối hợp với các cơ quan báo, đài thường xuyên đưa tin về các vi phạm lòng đường, hè phố, cảnh báo tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông trên các tuyến đường bị lấn chiếm, che khuất tầm nhìn, ảnh hưởng đến người tham gia giao thông. Lực lượng Thanh tra Giao thông vận tải phối hợp cùng UBND các xã, phường, thị trấn thực hiện hơn 2.812 cuộc vận động, phát 1.774 tờ rơi đến các tổ chức, cá nhân vi phạm hành lang an toàn đường bộ, đồng thời buộc các hộ vi phạm cam kết trong vòng 30 ngày phải tự giác tháo dỡ, di dời công trình: Lều, quán, mái che, bảng hiệu, nhóm chợ trái phép… ra khỏi phạm vi hành lang giao thông đường bộ. Qua công tác tuyên truyền, vận động, có 1.812 trường hợp tự giác tháo dỡ, di dời.

Hiện tại, ý thức bảo vệ hành lang an toàn giao thông đường bộ của một bộ phận người dân còn thấp, tâm lý muốn ở gần mặt đường để buôn bán nên dẫn đến tình trạng tái chiếm thường xuyên.

Về công tác cưỡng chế, tháo dỡ, UBND các huyện, TP. Cà Mau đều thành lập Tổ công tác liên ngành về xử lý vi phạm hành lang an toàn giao thông, trong đó, lực lượng Thanh tra Giao thông vận tải làm nòng cốt. Tổ liên ngành phối hợp với chính quyền địa phương xử lý các trường hợp không tự giác tháo dỡ, di dời. Sau khi hết thời hạn cam kết (30 ngày) đã tiến hành tháo dỡ 1.607 trường hợp vi phạm, chủ yếu là nhà tạm, mái che, hàng rào… Sau khi giải tỏa xong, tiến hành bàn giao hồ sơ, biên bản cho UBND cấp xã quản lý, kiên quyết không để tái chiếm. Sau khi bàn giao địa bàn, Tổ công tác liên ngành tổ chức hậu kiểm, nhìn chung các địa phương quản lý khá tốt địa bàn, chưa phát hiện các trường hợp tái chiếm sau giải tỏa.

Tuy nhiên, ý thức bảo vệ hành lang an toàn giao thông đường bộ của một bộ phận người dân còn thấp, do tâm lý muốn ở gần mặt đường để buôn bán nên dẫn đến tình trạng tái chiếm thường xuyên, nhất là khi thiếu vắng lực lượng chức năng; khi thực hiện chi trả tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng, Hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng không kiên quyết yêu cầu những hộ đã nhận tiền phải tháo dỡ, di dời, nên xảy ra tình trạng tiền bồi thường đã chi trả xong, nhưng mặt bằng vẫn chưa giải tỏa được. Việc cắm mốc giải phóng mặt bằng, mốc lộ giới chưa rõ ràng, nhất là các tuyến đường ô tô về trung tâm xã, dẫn đến người dân còn ngộ nhận vấn đề này, nên chưa có sự thống nhất về phạm vi đất hành lang an toàn đường bộ. Một số địa phương thiếu quan tâm trong công tác quản lý hành lang an toàn đường bộ, vẫn còn tâm lý nể nang, ngại va chạm, nên đến nay còn 46 trường hợp vi phạm hành lang an toàn đường bộ. Nhiều địa phương còn tâm lý chủ quan, cho rằng việc vi phạm cất mái che, công trình tạm trên phần đất đã bồi thường, giải phóng mặt bằng là không ảnh hưởng gì đến công tác quản lý, khi nào nhà nước cần thì người dân sẽ tháo dỡ trả lại hiện trạng ban đầu, nên nhiều vi phạm trên địa bàn kéo dài. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn nhiều tuyến đường chưa bồi thường phần đất hành lang an toàn đường bộ, do đó các hành vi vi phạm hành lang an toàn đường bộ chưa xử lý được, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chỉ thực hiện được công tác tuyên truyền, vận động người dân.

Ông Nguyễn Thanh Bằng, Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông tỉnh, cho biết: Để đạt được kết quả trên, tỉnh Cà Mau cũng đã rút ra những bài học kinh nghiệm quan trọng. Trong đó, việc cần thiết là cắm đầy đủ các mốc “phạm vi đã được giải tỏa”, “đất của đường bộ”, “hành lang an toàn đường bộ”, “chỉ giới xây dựng”, để bàn giao chính quyền địa phương quản lý. Kinh nghiệm đã qua cho thấy nơi nào cắm mốc đầy đủ, bàn giao cho địa phương rõ ràng, nơi đó ít có trường hợp vi phạm.    

Thêm vào đó, nâng cao tinh thần, trách nhiệm của chính quyền địa phương trong công tác quản lý hành lang an toàn đường bộ, thực tiễn đã qua cho thấy, nơi nào chính quyền địa phương quản lý chặt chẽ, nơi đó không có hành vi vi phạm hành lang an toàn đường bộ. Sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương sẽ tạo được sức mạnh tổng hợp từ công tác tuyên truyền, vận động đến công tác cưỡng chế thi hành…